LVVP en NVRG slaan de handen in één om systeemtherapie in het verzekerd pakket van jeugd GGZ van de gemeenten te krijgen
De Landelijke Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten (LVVP) en de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie (NVRG) vragen uw aandacht voor het belang van systemische behandeling en taxatie binnen de jeugd-ggz.
Aan de hand van onderstaande casus lichten wij dit toe.
“Anne, een meisje van negen jaar, wordt door de huisarts naar onze praktijk verwezen. Zij is somber en heeft tegen de juf op school gezegd dat ze dood wil. In een gesprek met de ouders blijkt dat Anne thuis vaak ruzie uitlokt, vooral met haar vader. We besluiten in gesprek te gaan met het gezin, bestaande uit vader, moeder, Anne en een jonger broertje.
Tijdens het eerste gesprek vraagt het jongere broertje het woord. De ouders stemmen ermee in dat hij zijn visie geeft op het probleem. Hij richt daarbij het woord tot zijn vader en geeft deze te verstaan dat hij hem voortrekt. Anne heeft het altijd gedaan. Vader geeft na enig aarzelen toe dat hij wel vaak boos is op Anne, dat ze hem irriteert. In gesprek met moeder en de therapeut komt naar voren dat vader de spanningen op zijn werk afreageert op Anne, die, zo zegt zij, zenuwachtig wordt van vader en dan stomme dingen doet. Na zes gesprekken door een ervaren gezinstherapeut met het gezin waren de problemen verholpen en konden vader en dochter bouwen aan een goede verstandhouding.”
Kinderen en jongeren vormen zich in relatie tot anderen en worden beïnvloed door hun omgeving. Het gezin waarin ze opgroeien speelt een belangrijke rol. De beïnvloeding is circulair, dat wil zeggen dat er sprake is van wederzijdse afhankelijkheid. Het welbevinden van het kind is gekoppeld aan de situatie van de naasten en omgekeerd.
Kinderen uit stabiele gezinnen vertonen minder snel ontwikkelings-, gedrags- en emotionele problemen. Veel kinderen in de jeugdzorg komen echter niet uit een stabiel gezin, maar hebben gescheiden ouders of ouders met relatieproblemen. Dit heeft een negatief effect op de ontwikkeling, de gezondheid en het welzijn van deze kinderen. Problemen van kinderen vinden hun oorsprong dus veelal in het gezin en zouden daar ook opgelost moeten worden. Ook als sprake is van een stoornis bij het kind is het van belang de ouders en andere gezinsleden bij de behandeling te betrekken, bij voorkeur vanaf het allereerste begin.
De ervaring leert dat de behandeling van kinderen in bijna alle gevallen effectiever is als het gezin en/of de directe omgeving bij de behandeling betrokken wordt. Als bij de behandeling van kinderen aandacht is voor de relatie van de opvoeders en de verbetering daarvan, heeft dat een positief effect op de gezondheid en het functioneren van het kind. Ook de ouder-kindrelatie speelt een belangrijke rol. Zo zijn veel opvoedingsproblemen eigenlijk relatieproblemen tussen ouder(s) en kind.
Uitgaande van het bovenstaande en het principe van één gezin, één plan, één regisseur is het van groot belang dat wijkteams in staat zijn snel een juiste inschatting te maken van de gezinssituatie van het voor zorg aangemelde kind. Zo kan gezorgd worden dat de juiste hulp op de juiste plek door de juiste persoon wordt geboden, binnen een professioneel kwalitatief verantwoorde ketenzorg, tegen overzichtelijke kosten. Hierdoor neemt het risico op een langdurig, ineffectief en teleurstellend hulpverleningstraject af, worden kosten bespaard en raken minder kinderen ontspoord.
Dit kan alleen als binnen de wijkteams (de poort naar de jeugdzorg), of in nauwe samenwerking met wijkteams, deskundigen werkzaam zijn die kennis en expertise hebben op het gebied van systemische taxatie en systemische behandeling. Deskundigen die in staat zijn de problemen te plaatsen binnen de context en binnen relaties (ook die met hulpverleners) en die het principe van meervoudige partijdigheid weten te hanteren zodat alle betrokkenen hun verhaal kunnen vertellen en gehoord worden. Systeemtherapeuten ingeschreven in het register van de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie hebben deze kennis en expertise. De NVRG vraagt gemeenten om de inzet van deze hulpverleners in hun verzekerde pakket op te nemen. De LVVP ondersteunt deze oproep van harte.
De LVVP en de NVRG verzoeken alle gemeenten dringend om systeemtherapie onder te brengen in de verzekerde zorg onder de jeugd-ggz.
