Vrijetrappenspecialist therapie tegen faalangst en perfectionisme Mind2Open Twente

Het gezin in crisistijd – Deel zes

In 2014 werd Bas van Velzen uit Zwolle wereldberoemd op internet met het schieten van vrije trappen in het doel: zijn filmpje werd meer dan 5,5 miljoen keer bekeken. Op YouTube is te zien hoe Bas zichzelf kroont tot koning van de vrije trap, door de ballen uit alle hoeken en standen in de kruising te jagen. In 2013 raakte Bas geïnspireerd door Cristiano Ronaldo, die zijn vrije trappen op karakteristieke wijze neemt met de zogeheten ‘knuckleball’: een traptechniek waarbij de bal een onvoorspelbare baan aanneemt en een flinke daling inzet richting het doel. Ondanks dat hij bij zijn eigen elftal slechts in het zesde elftal speelt, blijkt Bas deze techniek tot in de puntjes te beheersen. Waar profvoetballers nog regelmatig ballen de tweede ring van het stadion in schieten, lijkt dat bij Bas nauwelijks tot nooit te gebeuren. Kijk en leer.

De tijd nemen voor het proces van vooruitgang

Sjoerd kom vandaag voor de vierde keer bij Mind2Open in verband met angstaanvallen, die voortgekomen zijn na een auto-ongeluk, waarbij hij als wandelaar geschept werd door een auto. Het ging in de afgelopen weken beter met Sjoerd. In die zin dat hij zich weer beter op zijn werk kon concentreren en ’s nachts ook weer beter sliep. Sjoerd geeft aan dat als hij woensdag zou zijn geweest dat hij dan waarschijnlijk de therapie had afgesloten, omdat het zo goed met hem ging. Vandaag, twee dagen later, kijkt hij echter heel anders tegen de vooruitgang aan. Hij heeft namelijk twee slechte dagen achter de rug, waardoor hij het gevoel heeft weer terug bij af te zijn. Pratend over de vooruitgang en terugval blijkt er sprake te zijn van het proces van de drie stappen vooruit afgewisseld met de één à twee stapjes aan terugval, zoals gebruikelijk is in het therapieveranderingsproces. Ik zou Sjoerd gunnen dat hij van 0 naar 10 zou gaan op de schaal van vooruitgang en dat hij daar de rest van zijn leven op zou blijven staan. Dat is echter een illusie, want vooruitgang is een proces. Het is net het echte leven, want daarin gaat het iemand ook nooit alleen maar voor de wind.

Je kunt jezelf trainen tegen faalangst of perfectionisme

Toch kun je wel invloed hebben op het veranderingsproces van vooruitgang en daar kijk ik dan ook samen met Sjoerd naar. Wat blijkt is dat zijn focus weer te veel op het probleem gericht is geweest door alles weer perfect te willen doen en dat gaat hem echt niet vooruit helpen. Perfectionisme is namelijk de andere kant van faalangst. Mensen trainen het perfectionisme om het gevoel van falen niet zo te hoeven voelen. Maar dat werkt dus eigenlijk averechts, omdat je dan vanuit een overlevingsmechanisme gaat reageren. Het enige dat werkt is om een positief doel te stellen en daar successen in te boeken. Ik geef hem het voorbeeld van de vrijetrappenspecialist bij het voetballen. Je wordt pas echt ergens expert in als je dat heel veel traint. Zonder trainen word je geen specialist. En je weet dat het klopt, zeg ik tegen hem, want je hebt het probleem (perfectionisme en faalangst) al zo lang getraind dat je daar expert in bent geworden. Zo is het ook met de vrije trappenspecialist. Het begint altijd met een besluit: ‘Ik wil specialist hierin worden!’ En dan ga je het trainen, net zolang totdat de anderen (medespelers en trainer) het ook beginnen te zien. In het begin vliegen natuurlijk alle ballen ver over en naast het doel, maar hoe meer je de vrije trappen traint des te beter je er in wordt. Dat wordt op een gegeven moment gezien door de trainer en dan op een dag mag je het ook in de wedstrijd laten zien. En vliegt de bal er dan ook nog eens in dan komt je steeds hoger in de hiërarchie te staan en sta je al snel bekend als de specialist of expert.

Word je eigen vrijetrappenspecialist en krijg meer zelfvertrouwen en minder angst

Binnen therapie is het niet anders, want ook daar stel je een doel en is het de bedoeling dat je daarin gaat scoren door het boeken van successen. Sjoerd wil werken aan het vergroten van zijn zelfvertrouwen en hij neemt zich voor om de metafoor van de vrijetrappenspecialist daarin mee te nemen.

Richt je aandacht op iets dat je wilt bereiken in plaats van iets dat je wilt voorkomen

Angst is een slechte raadgever…..ook in deze Coronacrisistijd, want we zullen op een gegeven moment weer meer in contact met elkaar moeten en willen komen. De mensheid is gericht op contact maken en onderhouden. Dus richt daarbij alstublieft uw aandacht op iets wat u wilt bereiken en niet op wat u wilt voorkomen. ‘Niet ziek worden’ is dus geen optie en zeker geen doel. Richt uw aandacht op een positief gesteld doel, bijvoorbeeld gezond leven en probeer daarin te scoren zoals de vrijetrappenspecialist.

Bekijk de video van Bas op zijn YouTube kanaal: https://www.youtube.com/watch?v=m_GSeYDt2Gw