Het gezin in crisistijd – Deel tien

Om iets echt binnen te laten komen, moet een boodschap meerdere keren aankomen bij de ontvanger. Oftewel, wanneer je wilt dat mensen je boodschap onthouden moet je hem herhalen. De beste presentaties hebben één centrale boodschap, die vervolgens wordt uitgelegd in verschillende perspectieven, aandachtspunten, belangen en onderbouwingen. Herhaling is een krachtige techniek om mensen te overtuigen. De kracht van herhaling wordt al enige tijd gebruikt: de Romeinse senator Cato Maior had de gewoonte elke redevoering, over welk onderwerp dan ook, te beëindigen met de spreuk “Ceterum censeo Carthaginem esse delendam” (“Overigens ben ik van mening dat Carthago verwoest moet worden”). Cato wist dat hij, om de Senaat te overtuigen, deze boodschap te pas en te onpas moest herhalen. Ook in één van de beroemdste speeches aller tijden wordt herhaling toegepast: Martin Luther King herhaalt de tekst “I Have A Dream” maar liefst 9 keer in het eerste deel van zijn speech. Daarnaast wordt onder meer het woord ‘Freedom’, het belangrijkste thema, zo’n 20 keer herhaald.

Problemen met perfectionisme oplossen

Vandaag ga ik het in dit artikel hebben over Kim (Gefingeerde naam). Kim is al een aantal keer bij Mind2Open geweest in verband met de omgang met haar zoon. Ze vindt zelf dat ze te veel bovenop hem zit, waardoor hij zich niet kan ontwikkelen tot een zelfstandig iemand. Ze weet dat ze bovenop hem zit, omdat ze zo perfectionistisch is. Hij mag geen fouten maken, omdat ze graag wil dat hij het beste uit zichzelf naar boven haalt. Ze heeft met haar projectie van haar perfectionisme dus een positieve intentie, maar schiet er enorm in door. We hebben het in onze gesprekken tot nu toe herhaaldelijk gehad over hoe dat in haar brein werkt. Ik leg haar vandaag nogmaals uit dat het is alsof in haar brein het gedrag van haar als een pad in een dichtbegroeide jungle uitgesleten is in haar brein. En op dat pad (dat in eerste instantie naar een meertje in het dal leidde) is een rotsblok terechtgekomen (perfectionisme). Steeds als ze het pad afdaalt naar het meertje in het dal komt ze bij dat rotsblok uit en keert vervolgens weer om. Zo gaat dat in de relatie met haar zoon ook. Hij krijgt geen kans om fouten te maken, want ze zit er bovenop. Ik leg haar uit dat fouten maken erbij hoort, want anders leert hij niet…..iemand die geen fouten maakt leert immers niet. Juist van het maken van fouten leert hij om een nieuwe oplossing te bedenken. Ook wat betreft haar perfectionisme is het goed om te kijken naar wat ze zelf anders wil doen. Ze geeft aan dat haar doel is om hem meer los te laten.

Loslaten van perfectionisme en het afscheid van je innerlijke ‘curlingmoeder’

Kim realiseert zich dat ze de neiging heeft om veel te veel bovenop John te zitten, waardoor er juist verwijdering komt, omdat John dan afstand creëert door rebels gedrag te vertonen. Kim probeert al geruimere tijd haar  aandacht op het doel te richten, namelijk hem de ruimte geven voor zijn eigen proces. Ze had namelijk de neiging om een curlingmoeder voor hem te zijn, zoals ze zo mooi verwoordde. Curlingmoeder komt uit het televisieprogramma de Luizenmoeder, waar twee moeders de neiging hadden om al het vuil voor de voeten van hun kind weg te vegen. Kim herkende zichzelf hier ook in. John kan alleen maar groeien in zijn ontwikkeling als hij ook zijn eigen fouten mag maken, gaf ik aan haar aan. Dat kreeg ze helemaal door toen John een afspraak vergeten was. Ouders hadden heel Delden doorzocht, maar John niet gevonden. De afspraak moest daardoor verzet worden. Zowel Kim als haar man waren behoorlijk boos natuurlijk toen hij uiteindelijk aan het eind van de middag thuiskwam, maar ze zag aan John dat hij zich heel schuldig en verdrietig voelde. Voorheen zou ze hier nog meerdere keren op terug zijn gekomen, maar dat heeft ze nu niet gedaan. Mooi hoor, gaf ik aan, want zo leert John inderdaad wat verantwoordelijkheid nemen betekent. Dat leert hij echt niet als ze hem na zo’n fout hem er nog tien keer aan herinnert, want dan zorgt het juist voor verzet en afweer. Verder geeft Kim aan dat ze het idee heeft dat het proces van het WILLEN naar DOEN veranderen nu begint in te dalen. Zoals beschreven in het begin van het artikel gebruik ik hierin de metafoor van hoe je in het brein gewend bent om het vaste pad over de helling te volgen naar een mooi meertje in het dal. We lopen dat pad duizenden keren, waardoor het helemaal ingesleten wordt, maar wat nu als er een groot rotsblok op komt te liggen? Dan gaat het als volgt: je wandelt hetzelfde pad tot aan het rotsblok en keert dan weer om en dat blijft zich herhalen…..totdat je tot inzicht komt dat je IETS ANDERS MOET DOEN om bij het meertje te komen en kap je een nieuw pad om het rotsblok heen. Haar prachtige aanvulling was dat ze dit nieuwe pad weer moet inslijten, omdat het anders weer overwoekert raakt. En dat klopt helemaal.