Het gezin in crisistijd – Deel twaalf
Wat is een fobie? Een fobie (Grieks: phóbos = angst, vrees) is een psychische aandoening waarbij iemand, om doorgaans onduidelijke redenen, een overmatige angst ontwikkelt voor specifieke zaken of situaties. Deze angst staat niet in verhouding tot de reële bedreiging die van de situatie of het object uitgaat en de lijder is zich hiervan goed bewust. Niet alle angststoornissen worden fobieën genoemd. Als angst niet voor bepaalde zaken of situaties is, spreken we niet van een fobie, maar van een paniekstoornis of van gegeneraliseerde angst. Hoe een fobie ontstaat is grotendeels onbekend. In principe kan iedereen een fobie ontwikkelen. Specifieke fobieën zoals de angst voor spinnen ontstaan vaak in de kinderjaren en kunnen spontaan over gaan. Andere fobieën (waaronder sociale fobieën) ontstaan vaak tijdens de adolescentie en jonge volwassenheid. Sommige mensen zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van een fobie. Dit heeft voor een deel een genetische basis. Verder zijn mensen met een fobie gevoeliger voor het krijgen van andere fobieën. Onderzoek heeft laten zien dat bij fobische cliënten fobische stimuli zoals plaatjes van slangen of spinnen fysiologische vreesreacties kunnen oproepen zonder dat er sprake hoeft te zijn van een bewuste waarneming. Dit is vastgesteld in condities waarbij de plaatjes zeer kort werden aangeboden en onmiddellijk werden gevolgd door maskerende plaatjes met onherkenbare of neutrale voorstellingen. Het laatste toont aan dat fobische reacties snel en automatisch kunnen worden opgeroepen in de hersenen.
Iedereen heeft een aandeel in relatieproblemen
Wanneer ik in gesprek ben met cliënten en ik aangeef iets te herkennen, zoals een angst of problemen in de partnerrelatie dan kijken mensen vaak vreemd op. Laat ik vooropstellen zeg ik dan altijd dat wanneer er sprake is van een probleem in de relatiesfeer dat het nooit aan mij kan liggen, omdat ik er voor geleerd heb. Ik zeg er direct achteraan dat ze dat nooit tegen mijn vrouw mogen zeggen, want dan heb ik de poppen aan het dansen. Gelukkig begrijpen mensen dan ook dat ik een grapje maak, want als er in welke relatie dan ook een probleem ontstaat en in stand blijft dan hebben alle betrokkenen daar een aandeel in. En met aandeel bedoel ik geen schuld, maar met aandeel bedoel ik dat een ieder iets doet waardoor een probleem ontstaat en in stand blijft. Natuurlijk heb ik ook een aandeel in een relatieprobleem die tussen mij en mijn vrouw of de kinderen ontstaat. Ook ik ben maar een mens van vlees en bloed en heb ook zo mijn eigen issues. Eén van die issues wil ik met jullie (lezers) delen, namelijk de fobie.
Een fobie voor wespen
In het verleden heb ik een fobie voor wespen gehad. Ik weet ook nog hoe die is ontstaan, namelijk toen ik als 11-jarige jongen op de zolderkamer sliep en ik een keer wakker werd er heel veel wespen sloom over mijn dekbed en vloer kropen. Er was een wespennest uitgekomen. En ik geloof niet eens dat ik daarna direct die wespenfobie had, maar vele jaren later. Wij waren al van Amersfoort naar Goor verhuisd toen die fobie zich ging laten zien. Het begon met de angst om gestoken te worden. We zaten buiten, het was net zulk mooi waar als nu en er vloog een wesp in mijn buurt, die ik toen weggeslagen heb. Alleen kwam die wesp precies in de decolleté van mijn collega en zij werd gestoken door die wesp. Je zult begrijpen dat ze niet blij met mij was. Later hoefde er thuis maar een wesp om mij heen te vliegen en ik ging naar binnen. Buiten eten in de zomer was aan mij dus niet besteed. Totdat ik voor mijn werk in januari 2000 aan een workshop Oplossingsgerichte Therapie van Hans Kladder mocht meedoen.
Een fobie behandelen met EMDR
In die workshop vroeg hij om een vrijwilliger die last had van een fobie. Ik stak mijn vinger op en mocht naar voren komen. Hij deed bij mij EMDR en ik ging weer door met het leven. In de winter zijn er geen wespen. In de zomer echter merkte ik ineens dat ik niet naar binnen vloog in de wespentijd. Ik dacht weer terug aan die EMDR-sessie bij Hans Kladder, want dat kon de enige mogelijkheid zijn waardoor ik van die fobie af was. Nu zit ik dus rustig in de tuin als er wespen om mij heen vliegen. Ik eet zelfs weer gezellig met het gezin mee in de tuin.
Vorig jaar (2020) jaar hebben er een 13-tal interviews plaatsgevonden met Martin Meijer van Mind2Open. Mind2Open is een praktijk in Hof van Twente voor relatie- en gezinstherapie. Het is gevestigd in Goor. In deze interviews, die zijn gepubliceerd in het Hofweekblad, vertelt Martin over diverse gezinssituaties die hij zelf meemaakt, of die anderen meemaken in deze crisistijd. In de komende weken gaan we de interviews ook hier op onze website publiceren. Een deel is eerder ook al op LinkedIn en Facebook verschenen.
Heb je zelf hulp nodig of ken je iemand die hulp nodig heeft?
Heb je naar aanleiding van dit verhaal zelf geestelijke hulp nodig? Neem dan eens geheel vrijblijvend contact op. Klik op deze tekst of maak gebruik van een van de contactmogelijkheden op deze website. Je staat er niet alleen voor!
